Του Μητροπολίτου Γόρτυνος Ιερεμία
Σας παρακαλώ, αδελφοί μου χριστιανοί, να προσέχετε ιδιαίτερα τα κηρύγματα που αρχίζουμε με το φυλλάδιο αυτό, γιατί είναι βασικά κηρύγματα. Αναφέρονται στην ζωή μας μέσα στην Εκκλησία. Δεν θα μπορέσουμε να γευθούμε τον Θεό, αν πρώτα δεν κατηχηθούμε στις αλήθειες της πίστης μας και δεν ζούμε τις αλήθειες αυτές μέσα στην Εκκλησία και στην καθημερινή μας ζωή. – Στο φυλλάδιο αυτό θα σας μιλήσω με λίγα λόγια για το βάπτισμα, από το οποίο όλοι έχουμε περάσει.
1. Όλοι μας, αδελφοί μου χριστιανοί, ανήκουμε σε μια μεγάλη οικογένεια, την οικογένεια των παιδιών του Θεού. Την οικογένειά μας αυτή την λέμε ΕΚΚΛΗΣΙΑ. Πως μπήκαμε σ᾽ αυτήν την ιερή οικογένεια και λεγόμαστε παιδιά του Θεού; Μπήκαμε με το βάπτισμα. Γι᾽ αυτό το βάπτισμα λέγεται «θύρα», δηλαδή πόρτα, από την οποία μπαίνουμε στην Εκκλησία. Λέγεται και «φύτευμα», γιατί με το βάπτισμα φυτευτήκαμε στον αμπελώνα του Χριστού, δηλαδή στην Εκκλησία. Ακόμη το βάπτισμα λέγεται και «σφραγίδα», γιατί με το μυστήριο αυτό σφραγιστήκαμε πιά ότι ανήκουμε στον Θεό.
2. Επειδή το βάπτισμα είναι σπουδαίο και βασικό μυστήριο, γι᾽ αυτό και πρώτα γινόταν μεγάλη προετοιμασία γι᾽ αυτούς που θα το λάμβαναν. Όσοι ήθελαν να βαπτιστούν, πρώτα «κατηχούνταν», διδάσκονταν δηλαδή τις αλήθειες της πίστης μας, και μετά βαπτίζονταν. Δηλαδή φοιτούσαν σε σχολείο της Εκκλησίας μας και η φοίτησή τους σ᾽ αυτό διαρκούσε περίπου τρία χρόνια· τον καιρό δε που πλησίαζε το βάπτισμά τους οι κατηχούμενοι έκαναν καθημερινά και εντατικότερα μαθήματα. Οι κατηχούμενοι όμως πριν από το βάπτισμά τους δεν διδάσκονταν μόνο μαθήματα πίστεως, αλλά τους διαβάζονταν και ειδικές ευχές. Κατάλοιπα των ευχών αυτών είναι οι ευχές που διαβάζονται και σήμερα από τον ιερέα στο μικρό παιδί προτού να βαπτιστεί στο άκρο του Ναού. Όπως ξέρουμε, σήμερα το βάπτισμα γίνεται σε μικρή ηλικία («νηπιοβαπτισμός»). Αν όμως η Εκκλησία το κάνει αυτό, το κάνει με την προϋπόθεση να βρεθεί κάποιος χριστιανός που να δεχθεί και να αναλαμβάνει την υποχρέωση, όταν μεγαλώσει το παιδί που βαπτίζεται να φροντίσει να κατηχηθεί και να μάθει τις αλήθειες της πίστης μας. Αυτό τον χριστιανό τον λέμε «ανάδοχο», επειδή «αναδέχεται» την ιερή αυτή υποχρέωση.
Γι᾽ αυτό προσοχή στον ανάδοχο, τον «νονό» δηλαδή. Δεν πρέπει να γίνεται ανάδοχος ένας που είναι αδιάφορος χριστιανός, ένας που δεν ζεί συνειδητά την πνευματική ζωή. Γιατί ο ανάδοχος, κατά την τέλεση του ιερού Μυστηρίου, αντί του νηπίου που θα βαπτιστεί, θα δώσει ενώπιον του Θεού, ενώπιον των ιερέων και του λαού, θα δώσει ιερή υπόσχεση, θα δώσει όρκο· θα πεί ότι «συντάσσεται με τον Χριστό» και ότι «αποτάσσεται τον διάβολο». Καί μάλιστα, για την βεβαίωση αυτού, θα φτύσει τον διάβολο («έμπτυσον αυτόν» θα του πεί ο ιερεύς). Αν δεν τα πιστεύει ο Ανάδοχος αυτά, τότε κάνει θεατρινισμούς και εμπαίζει τα θεία.
3. Το βάπτισμα πρώτα ήταν ενωμένο με την θεία Λειτουργία. Γινόταν δηλαδή μέσα στην θεία Λειτουργία, γι᾽ αυτό και αρχίζει με το «Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός…». Πρώτα ο ιερεύς διαβάζει ευχές για να ευλογηθεί το νερό της Κολυμβήθρας. Είναι οι ευχές που διαβάζονται και στον Μέγα Αγιασμό. Με τις ευχές αυτές ο ιερεύς παρακαλεί την άκτιστη Χάρη του Θεού να έλθει στο κτιστό, δηλαδή στο νερό, για να καθάρει το νήπιο που θα βαπτιστεί σ᾽ αυτό από το προπατορικό αμάρτημα και για να το αναγεννήσει πνευματικά, για να γίνει παιδί του Θεού. Ναί, το νερό της κολυμβήθρας έχει αυτήν την δύναμη να καθαίρει την ψυχή και να την λαμπρύνει. Την αναγεννά.
Ήλθε τώρα η ώρα για να βαπτιστεί το νήπιο. Όταν ο ιερεύς λέγει «βαπτίζεται ο δούλος του Θεού (τάδε)» και τον βυθίζει τρεις φορές στην άγια Κολυμβήθρα, με την πράξη αυτή ο βαπτιζόμενος συνθάπτεται μαζί με τον Χριστό. Καί όταν βγαίνει από τα νερά της Κολυμβήθρας, με αυτό δηλώνεται ότι συνανασταίνεται με τον Χριστό (βλ. Ρωμ. 6,4 εξ.). Έτσι λοιπόν στον κάθε βαπτιζόμενο τυπώνεται ο θάνατος και η ανάσταση του Χριστού, αυτά τα δύο μεγάλα γεγονότα της σωτηρίας μας. Η βύθιση στο νερό και η ανύψωση από αυτό γίνεται τρεις φορές, «εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος».
Πριν από το βάπτισμα αλείφεται όλο το σώμα του βαπτιζόμενου μικρού με λάδι. Με λάδι αλείφονταν οι αθλητές, για να ξεφεύγουν από τα χέρια του αντιπάλου. Η επάλειψη λοιπόν εδώ με το λάδι σημαίνει ότι στο βαπτιζόμενο θα του δοθεί η Χάρη του Θεού, για να νικά τον αντίπαλο διάβολο και όλους τους πειρασμούς του. Μετά το βάπτισμα χρίεται ο βαπτισθείς με το άγιο Μύρο στα κύρια σημεία του σώματός του. Αυτό σημαίνει ότι λαμβάνει την Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Αλλά και ο βαπτιζόμενος πρέπει να προσφέρει κάτι στον Θεό. Προσφέρει το ανώτερο· προσφέρει το νού του, τον λογισμό του. Αυτό δηλώνει η τριχοκουρία που κάνει ο ιερεύς κόβοντας από την κεφαλή του βαπτιζόμενου ολίγες τρίχες «εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Είναι αυτό ξαναλέγω μία προσφορά του βαπτιζομένου στον Θεό από την κορυφή του σώματός του.
4. Το σπουδαίο κατά το βάπτισμα είναι ότι μεγαλώνει η οικογένεια του Θεού! Ο βαπτιζόμενος μπήκε πιά στην Εκκλησία. Έγινε παιδί του Θεού. Καί σαν παιδί Του έχει δικαίωμα στο τραπέζι Αυτού του Πατέρα του. Τώρα ο βαπτιζόμενος μπορεί να λάβει την θεία Τροφή, μπορεί να κοινωνήσει το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Γιατί ο αβάπτιστος δεν επιτρέπεται να κοινωνεί. «Μηδείς κοινωνήτω των μη μαθητών» (δηλαδή των μη βαπτισμένων), λέγει ο άγιος Χρυσόστομος.
Ας νοήσουμε, αγαπητοί μου, την μεγάλη μας τιμή και αξία με το να είμαστε βαπτισμένοι και μυρωμένοι και ας ζήσουμε σύμφωνα με τις ιερές υποσχέσεις που δώσαμε, ότι δηλαδή «αποταχθήκαμε» τον Σατανά και «συνταχθήκαμε» με τον Χριστό. Γιά να νοήσουμε πόσο μεγάλο είναι το ιερό μυστήριο του βαπτίσματος, ας σκεφθούμε ότι η Ακολουθία της Μοναχικής κουράς, που γίνεται σε κάποιον και σε κάποια που αφιερώνεται στον Θεό, κατά βάθος είναι επανάληψη των βαπτιστικών όρκων.
Με πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
-250x180.jpg)
