Της Pοδούλας Λουλουδάκη
Ένας παπάς διαφορετικός από τους άλλους! Ενθουσιώδης, θορυβώδης ακόμη κι όταν επιβάλλει την τάξη στο εκκλησίασμά του χωρίς να σκέφτεται ότι μπορεί να παρεξηγηθεί, με συμπεριφορά αντισυμβατική, βλέμμα διεισδυτικό και ατάκες που γυρνάνε από στόμα σε στόμα.
Ακόμα συζητιέται η απάντησή του σε ταξιτζή όταν μπαίνοντας στο ταξί τον άκουσε να μουρμουρίζει: «Παπάς, πρωί-πρωί, γρουσουζιά» κι ήρθε η δική του απάντηση: «Τι προτιμάς; Να πάρεις εσύ εμένα ή να πάρω εγώ εσένα;»… Και κόκκαλο ο ταξιτζής! Κοινωνικός, επικοινωνιακός και αθυρόστομος, λένε κάποιοι, ο Αρχιμανδρίτης π. Απόστολος Πεζουβάνης, του Ιερού Ναού Ιαλυσού, προχωρά την αναπαλαίωση και την αγιογράφησή του, συνεχίζει τα κατηχητικά σε ενήλικες, και ετοιμάζει την αναχώρησή του σε λίγο για τη Μητρόπολη της Γκάνας στην Αφρική, κοντά στον Μητροπολίτη ʼΑκκρας κ. Σάββα ξάδελφό του από σάρκα, όπως μου λέει. Γεννήθηκε το 1970, το 1990 έγινε μοναχός στην Ιερά Μονή Θάρρι, ύστερα διάκονος, πρεσβύτερος και από το 1993 έλαβε το οφίκιο του αρχιμανδρίτου αυτός ο αντισυμβατικός και μορφωμένος παπάς που φαίνεται να έχει δρόμο μπροστά του
Τα λέτε χύμα και στο εκκλησίασμα και γενικά!
Η Αγία Γραφή λέει ότι ο λόγος του Θεού είναι «ως ρομφαία δίστομος». Σκοπός του κληρικού είναι να διαπαιδαγωγήσει όχι να χαϊδεύει αυτιά. Και όπως ξέρετε σε μία οικογένεια ο ρόλος του πατέρα δεν είναι να χαϊδεύει αυτιά, αλλά να διαπαιδαγωγεί τα παιδιά του.
Οι άνθρωποι δέχονται τις παραινέσεις, ακούνε;
Ο κάθε άνθρωπος μέσα από τη δική του αντίληψη και ιδιοσυγκρασία αντιλαμβάνεται τα πράγματα και είναι φυσικό πολλές φορές κάποια πράγματα τα οποία κυρίως πληγώνουν τον εγωισμό μας ή θεωρούμε ότι μας προσβάλουν ως προσωπικότητα να τα απορρίπτουμε, αλλά σε γενικές γραμμές πιστεύω πως ο κόσμος αντιλαμβάνεται την αγωνία, αλλά και τον λόγο που ο κληρικός στέκεται με μία σχετική αυστηρότητα απέναντί του. Εξάλλου με ιδιαίτερη αυστηρότητα και ο κόσμος κρίνει εμάς τους κληρικούς!
Έξω στον κόσμο είστε διαφορετικός απ΄ ότι στην εκκλησία, πως συμβιβάζονται αυτά τα δυό;
Πολλοί μου λένε «είσαι τελείως διαφορετικός την ώρα της Θείας Λειτουργίας και άλλος άνθρωπος έξω από το ναό». Ο χώρος του ναού είναι εργαστήρι αγιότητας, είναι χώρος προσέγγισης του κτίσματος, του ανθρώπου με το άκτιστο δηλαδή τον δημιουργό. Πώς μπορεί λοιπόν ένας κληρικός να αφήσει στον χώρο που ο άνθρωπος ψάχνει την πραγματική του υπόσταση, την αλήθεια, την ένωση με τον δημιουργό να εξελίσσονται κωμικοτραγικές καταστάσεις όπως οχλαγωγία, ακαταστασία και γενικά συμπεριφορές που δεν βοηθούν στην πραγμάτωση του έργου που θέλει να επιτελέσει η Εκκλησία μέσα από τη μυστηριακή της ζωή; Εσείς θεωρείτε σωστό την μετατροπή των μυστηρίων της Εκκλησίας μας σε φολκλορικές παραστάσεις που αντί να δεσπόζουν οι εικόνες των αγίων και το θυμίαμα, το φως των κεριών, δεσπόζουν οι προβολείς, τα μπαλόνια, τα μίκυ μάους, οι ανθοστήλες και οι ανθοδέσμες; Δεν έχω τίποτα με αυτούς που εργάζονται για να βγάλουν το ψωμί τους γύρω από τα μυστήρια της Εκκλησίας, αλλά το αυτονόητο είναι ότι οφείλουν σεβασμό όχι μόνο στην ιερότητα του χώρου, αλλά και στην αυθεντική μυστηριακή ζωή της εκκλησίας μας που εντέλει είναι το απόσταγμα της εμπειρίας των αγίων της Εκκλησίας μας.
Γίνονται ακόμα φανφαρόνικα πράγματα, κατάλοιπα της εποχής της ευμάρειας;
Δεν είναι μόνο θέμα ευμάρειας, αλλά θέμα κακής χρήσης των υλικών αγαθών. Φανταστείτε ότι ακόμη και το πένθος μας σήμερα το έχουμε μετατρέψει σε παραγωγή επίδειξης. Όλα γίνονται προς το θεαθήναι και προσπαθούμε να ωραιοποιήσουμε ακόμη και τον θάνατό μας. Βλέπετε ότι στην παράδοση της Ανατολής σε σχέση με άλλες χώρες της Δύσης ο νεκρός βρίσκεται μπροστά μας ακάλυπτος για να μπορεί ο άνθρωπος να συνειδητοποιήσει τι τελικά είναι και από τι αποτελείται. Εμείς τα τελευταία χρόνια προσπαθούμε τον ρεαλισμό που αποπνέει μέσα από την πράξη της Εκκλησίας ή αν θέλετε καλύτερα της παράδοσής μας να τον φτιασιδώσουμε και να τον μετατρέψουμε, κι εδώ συγχωρήστε μου την υπερβολή, σε μία ρομαντική επίδειξη νεοπλουτισμού!
Τα λέτε έξω από τα δόντια! Αυτό πιστεύετε ότι σας κάνει να διαφέρετε από άλλους κληρικούς;
Αλίμονο αν πίστευα κάτι τέτοιο. Ο κάθε κληρικός μέσα από την προσωπικότητά του, με το δικό του τρόπο, με τη δική του αξιολόγηση κινείται για το καλό της Εκκλησίας και του ανθρώπου. Ποτέ δεν θεώρησα ότι διαφέρω από τον ιερέα ο οποίος υπηρετεί στην εσχατιά μέχρι και τον οποιονδήποτε έχει περιβληθεί το ράσο, κι έχει θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία της Εκκλησίας. Η ιεροσύνη είναι μία και αναλλοίωτη και πηγάζει από τον μεγάλο αρχιερέα τον Κύριό μου Ιησού Χριστό. Όλοι λοιπόν είμαστε ίσοι μέσα στην ιεροσύνη ο καθένας με τη δική του διαφορετικότητα.
Γιατί φεύγετε όμως από τη Ρόδο να πάτε σε Μητρόπολη της Αφρικής;
Τυγχάνει ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης ʼΑκκρας κ. Σάββας να είναι κατά σάρκα εξάδελφός μου. Ο πατέρας μου και η μητέρα του δεσπότη ήταν αδέλφια. Μου έκανε μία πρόσκληση για να τον βοηθήσω στο μεγάλο έργο το οποίο επιτελεί στην Αφρικανική ήπειρο και με την ευλογία του Σεβασμιότατου μητροπολίτου μας κ.κ. Κυρίλλου, στον οποίο πολλά οφείλω, δέχτηκα αυτή την πρόσκληση.
Κι έτσι ανοίγει δρόμος για σας μιας και η Αφρική έχει πολλές Μητροπόλεις, κάτι που δεν θα συνέβαινε αν συνεχίζατε στη Ρόδο.
Δεν ξεκινώ αυτή τη νέα πορεία με απώτερο σκοπό την εξέλιξή μου σε ανώτερα κλιμάκια διότι δεν θεωρώ κάτι τέτοιο αυτοσκοπό.
Τι μέτρησε ώστε να πάρετε αυτή την απόφαση;
Το ότι είμαι παπάς. Όταν από δύο ετών θέλεις να γίνεις παπάς δεν μετράς, δεν κάνεις υπολογισμούς, εκτελείς αυτό το οποίο κάθε Κυριακή λες στη Θεία Λειτουργία: «εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστό τω Θεώ παραθώμεθα». Δηλαδή παραδίδεσαι ολοκληρωτικά στο θέλημα του Θεού.
Πάντα θέλατε να γίνετε παπάς;
Ναι. Και βέβαια όχι μόνον εγώ, αλλά και οι παλαιότεροι και νεώτεροι κληρικοί της Μητροπόλεώς μας κάπως έτσι ξεκίνησαν. Βέβαια περισσότερο από την ευθύνη που αναλαμβάνεις έναντι του Θεού και των ανθρώπων κατά την ώρα της χειροτονίας είναι η αγωνία να μην μετατραπείς όπως ίσως το επιδιώκουν αρκετοί εξωεκκλησιαστικοί, αλλά και ενδοεκκλησιαστικοί παράγοντες, σε δημόσιο υπάλληλο που απλά διεκπεραιώνει νομικές πράξεις. Τότε γίνεσαι μάζα, παύεις να είσαι πρόσωπο και για τον κληρικό αυτό είναι η απόλυτη δυστυχία.
Ποια είναι η καταγωγή σας, πού μεγαλώσατε;
Ο πατέρας μου από την Κρητηνία, η μητέρα μου από τη Χάλκη, μεγάλωσα στην Ιαλυσό και θυμάμαι πάντα από τη στιγμή που συνειδητοποίησα τον κόσμο, ο πόθος μου ήταν κάποια στιγμή να γίνω κληρικός. Τελειώνω δημοτικό και γυμνάσιο στην Ιαλυσό, ένα χρόνο στη Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή Αθηνών, τρία χρόνια στην Πατμιάδα Εκκλησιαστική Σχολή και έπειτα στο Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Είχατε κάποιο δίλημμα για το αν θα κάνετε οικογένεια ή θα ακολουθήσετε τον άγαμο κλήρο όπως και κάνατε τελικά;
Η ερώτησή σας με παραπέμπει στη γνώμη κάποιων συνανθρώπων μας οι οποίοι θεωρούν τους κληρικούς εξαϋλωμένα, εξωγήινα και ανέραστα όντα. Είναι φυσικό ότι σε κάποια διαστήματα της ζωής μου κι εγώ ζύγισα διάφορους παράγοντες για να πάρω την απόφασή μου, να καταλήξω στους κόλπους του άγαμου κλήρου, κι εδώ θα ήθελα να σας πω ότι η ιεροσύνη είτε του άγαμου είτε του εγγάμου κληρικού δεν είναι ίδιον νεκρού, αλλά ζωντανού ανθρώπου. Είμαι ένας άνθρωπος που δεν μπαίνει σε καλούπια, δεν δέχεται να συμβιβαστεί με την πιθανότητα ενός άλλου ανθρώπου δίπλα του που μπορεί να αισθάνεται δυστυχισμένος. Κι αυτό μόνο και μόνο «για την ασθένεια της σαρκός» που λέμε κι εμείς οι άγαμοι κληρικοί, χαριτολογώντας.
ʼΑλλοι τους κάνουν αυτούς τους συμβιβασμούς και στην κανονική ζωή!
Τα αποτελέσματα μπορεί να είναι τραγέλαφος διότι ο γάμος και εδώ δεν μιλώ μόνον για τους κληρικούς, αλλά γενικότερα, δεν είναι όπως σήμερα παρουσιάζεται, ένα απλό σύμφωνο συμβίωσης ή μια νομική κατοχύρωση της σχέσης δύο ανθρώπων, αλλά θα πρέπει να είναι η κοινή πορεία των δύο ανθρώπων μέσα από δυσκολίες, χαρές και λύπες για την ανεύρεση του δημιουργού και την τελείωσή τους.
Τι είπε η μητέρα σας όταν της είπατε ότι θα πάτε στην Αφρική;
Δόξα τω Θεώ ευτύχησα στις σημαντικότερες αποφάσεις της ζωής μου οι γονείς μου να μην σταθούν εμπόδιο, αλλά πάντοτε με το δικό τους τρόπο και αναγνωρίζοντας τη θέση και το ρόλο τους ως γονιών απλά να συμπαραστέκονται και να συνδράμουν ό,τι εγώ θεωρούσα σωστό για την πορεία μου.
Αν δίνατε έναν χαρακτηρισμό τι θα λέγατε για τον εαυτό σας;
Ένας παπάς! Αυτό ήθελα να γίνω, αυτό έγινα και παπάς θα παραμείνω όσο ψηλά κι αν μ΄ αξιώσει ο Θεός να φτάσω.
